Poprawne ustawienie zawieszenia w rowerze enduro

Dzisiejsze rowery enduro oprócz nowej geometrii oraz bajeranckich patentów oferują wiele możliwości ustawień. Prowadząc szkolenia i obozy rowerowe zauważyłem, że większość osób niewiele wie o poprawnym ustawieniu zawieszenia w rowerze.

W zasadzie jeszcze kilka lat temu, mimo startu w największych zawodach Downhillowych na świecie, nie rozróżniałem high compression od low compression. Robiłem to po prostu “na czuja” i z dzisiejszej perspektywy wiem, że straciłem przez to mnóstwo czasu podczas przejazdów.

Podstawowym celem zawieszenia jest zapewnienie jak najdłuższego kontaktu z ziemią. Tylko wtedy mamy kontrolę nad rowerem. Drugim zadaniem zawieszenia jest zapewnienie rajderowi mniejszego zmęczenia, dzięki redukcji drgań i sił działających na jego ciało.

Pierwszym krokiem przy ustawieniu zawieszenia jest skorzystanie z instrukcji obsługi naszego roweru i amortyzatorów. Znajdziesz tam sugerowane ustawienie zawieszenia zależne od wagi użytkownika. Niestety nie ma stałych ustawień.

To, że we wcześniejszym rowerze miałeś ustawiony rower w określony sposób, nie oznacza, że w kolejnym możesz zrobić to samo. Kinematyka każdej ramy jest inna, a zawieszenie pracuje inaczej. W jednym damperze potrafiłem mieć nadmuchane 160 psi, natomiast w jego nowszym modelu 190 psi to za mało.

Jeśli czujesz, że coś Ci nie pasuje w pracy zawieszenia albo po prostu chcesz wiedzieć jak ustawić poprawnie amortyzatory w rowerze, to ten tekst jest dla Ciebie.

Co potrzebujesz?

Pompka do amortyzatora.
Linijka lub miarka.
Kartka i długopis.

Aby dobrze ustawić rower musimy zacząć od Sag’u, czyli ugięcia wstępnego amortyzatora (ile cm skoku wykorzystuje amortyzator przy twojej wadze)

Jak ustawić sag?

Rozkręć na maksa high i low compression

Wejdź na rower w pełnym wyposażeniu (plecak, ochraniacze, buty). Wyposażenie może dodać nawet kilka kilogramów do naszej wagi. Każdy kilogram liczy się przy ustawieniu poprawnego sagu.

Ustaw się w pozycji atakującej, czyli takiej, w której jedziesz na trasie

Pouginaj rower

“Zamróź” pozycje i za pomocą gumeczki na amortyzatorze zmierz ile cm ugiął się amortyzator. Następnie oblicz jaki to procent z całkowitej długości i gotowe.

Poniższy filmik pokaże Ci prawidłowy sposób ustawienia sagu’u w rowerze:

https://www.youtube.com/watch?v=JVMcpdA8Dzk&t=20s

Generalnie Sag w rowerze powinniśmy ustawiać zależnie od rodzaju trasy, poziomu zaawansowania rajdera, pogody, stylu jazdy, nachylenia trasy. Więcej na ten temat umieszczę w kolejnym wpisie.

Natomiast najbezpieczniej i najbardziej uniwersalnym ustawieniem jest:

Amortyzator przód: 20-25%
Amortyzator tył: 25-30%

Częstym błędem jest ustawienie zbyt dużego sagu, aby mieć miękki rower. Niestety działa to odwrotnie. Stracimy zbyt dużo początkowego zakresu i będziemy wykorzystywali końcówkę skoku, która nie jest tak czuła jak jego początek.

Natomiast zbyt twardy amortyzator spowoduje, że nie do końca wykorzystamy jego potencjał, przez co nasze ręce mogą ucierpieć.

Bez dobicia nie ma życia. Dobijanie amortyzatora nie jest niczym niezwykłym w trakcie jazdy.

Tłumienie powrotu, czyli prędkość z jaką amortyzator wraca po uderzeniu w swój pierwotny SAG.

Jeśli tłumienie odbicia jest zbyt szybkie(- lub królik) zawieszenie będzie powodować, że zacznie odbijać się od przeszkody, zamiast ją tłumić. Jeśli tłumienie odbicia jest skręcone (+ lub żółw), zawieszenie nie zdąży wrócić do pełnego skoku i ponownie, jak w zbyt dużym sag’u będziemy wykorzystywali końcówkę skoku, czyniąc amortyzator twardym.

Jak ustawić?

Jednym ze sposobów na ustawienie rebound’u w rowerze jest rozkręcenia maksymalnie lub wkręcenie (nie ma znaczenia) i policzenie liczby klików.

Większość widelców i amortyzatorów jest zaprojektowana tak, aby działać najlepiej w środku zakresu regulacji odbicia, więc ustaw regulację odbicia w połowie zakresu, tworząc “bazę” z której możesz zwiększyć lub zmniejszyć prędkość odbicia.

Następnie udaj się na trasę i testuj, które ustawienie najbardziej Ci odpowiada. Odkręć dwa kliki, dokręć kliki i spróbuj znaleźć optymalny setup w myśl zasady “jeździć-obserwować”

Możesz również wykonać “test krawężnika”. Pamiętaj aby przód i tył były ustawione w miarę tak samo. Tył może być ustawiony minimalnie wolniej, aby nie wybijał Cię w kierunku kierownicy.

Kiedy zwolnić rebound?

błotniste, ciężkie warunki
trasa z dużą ilością chopeczek

Kiedy przyspieszyć rebound?

szybka trasa z korzeniami, kamieniami
na drobnych nierównościach np. tarki

Kompresja

Najprostsze amortyzatory rzadko kiedy to posiadają, natomiast w rowerach enduro jest to standard i występują dwa pokrętła: High Compression i Low Compression. Ogólnie kompresja odpowiada za siłę z jaką amortyzator działa podczas pracy. Za tłumienie odpowiada olej, który poprzez regulację jest odpowiednio regulowany.

Low speed compression

Dolna kompresja odpowiada przede wszystkim za tłumienie drobnych ruchów amortyzatora tj:

pedałowanie
przejazd po drobnych korzeniach/kamieniach
tarki

Jest to pierwszy etap ugięcia się amortyzatora. Dobrze wyregulowana wolna kompresja zapobiega nadmiernemu uginaniu się amortyzatora, niwelując efekt “nurkowania widelca”, przy jednoczesnym tłumieniu drobnych nierówności.

Jak ustawić?

Na początek podobnie jak przy reboundzie należy ustawić kompresje w połowie zakresu i regulować w promieniu kilku klików. Jeśli czujesz, że Twój amortyzator nie ogarnia na drobnych nierównościach lub brakuje mu trakcji, to po prostu odejmij mu dwa kliki.

W przypadku pedałowania pod górę albo ultra stromych tras skręć kompresję. W pierwszym przypadku zniweluje to efekt bujania, a w drugim rower nie będzie nurkował ze skokiem, dając mu większy zakres pracy.

High speed compression

Ta regulacja odpowiada generalnie za kompresję większych nierówności jak np. dropy, duże kamienie itd. Odkręcona szybka kompresja pozwala na łatwy przepływ oleju, przez co wykorzystujemy niemal maksymalny skok amortyzatora. Skręcona kompresja utwardza amortyzator w wyższym zakresie.

Tuning zawieszenia

Na początku powinniśmy zacząć od serwisu zawieszenia, bo tylko sprawny amortyzator spełnia swoją funkcję płynnej pracy. Serwis powinniśmy wykonywać mniej więcej co 30mth. Najlepiej jest to robić w profesjonalnym serwisie, który zajmuje się tylko tym. Ja od jakiegoś czasu korzystam z serwisu Notbadsuspension i śmiało mogę go Wam polecić.

Tokeny

Są to plastikowe ograniczniki, wkładki, które instaluje się w środku amortyzatora w celu zmniejszenia komory powietrznej. Zabieg ten zwiększa jeszcze bardziej progresywność amortyzatora (czyli wraz z uginaniem amortyzator staje się bardziej twardy).

Ustawienie zawieszenia w rowerze enduro

Ustawienie zawieszenia w rowerze enduro

Technika pokonywania zakrętów na rowerze enduro